Τι σας ώθησε να γράψετε αυτό το βιβλίο;

Χ.Ι.: Ό,τι με ωθεί να γράφω γενικά: η ανάγκη για ερμηνεία του κόσμου γύρω μας, η αποκωδικοποίηση της ανθρώπινης συμπεριφοράς, η ροπή μας στα λάθη και οι πτώσεις μας σε πάθη. Στο συγκεκριμένο βιβλίο (σε σχέση με το προηγούμενο μου) ίσως να είναι πιο διογκωμένη η έννοια της ευθύνης που έχουμε όλοι μας απέναντι στον εαυτό μας, στις αποφάσεις μας, στην κοινωνία.

Αν θα έπρεπε να το περιγράψετε με μία μόνο λέξη, ποια θα ήταν αυτή;

Χ.Ι.: Διαδρομές.

Τι θα συμβουλεύατε εκείνον που επρόκειτο να το διαβάσει;

Χ.Ι.: Δεν μπορώ να δώσω συμβουλή για κάτι τέτοιο… Ο καθένας μας διαβάζει βάσει των προσωπικών του βιωμάτων, των ερεθισμάτων από το περιβάλλον του και φυσικά αναλόγως των συναισθημάτων του και της διάθεσης του τη δεδομένη στιγμή. Αντί να δώσω μια συμβουλή πριν την ανάγνωση, θα μου άρεσε περισσότερο να ακούσω μία άποψη μετά την ανάγνωση.

Αν το βιβλίο σας ήταν/γινόταν ένα κανονικό ταξίδι κάπου στον κόσμο, που θα πηγαίναμε και πόσες μέρες θα κρατούσε;

Χ.Ι.: Θα ήταν ένα road trip (με το αυτοκίνητο φυσικά), χωρίς συγκεκριμένο προορισμό, σε δρόμους μεγάλους και έρημους, μέσα στη φύση, ανάμεσα σε βράχια, δέντρα και ξεραμένα λιβάδια, μήνα Αύγουστο κατά προτίμηση. Θα διαρκούσε μέχρι να αισθάνονταν οι ταξιδιώτες ότι βρήκαν μέρος να αράξουν κι ότι μπορούν πλέον σταματήσουν.

Κλείστε τη μίνι συνέντευξη με μία φράση/παράγραφο από το βιβλίο.

Χ.Ι.: Μια ψευδαίσθηση η ζωή μας, / ένα κυνήγι για τα ανέφικτα.

 

Δημοσίευση 14/4/2017, στο koukidaki.plogspot, συνεντευξη στην Τζένη Κουκίδου (koukidaki.blogspot)

Η Χρυσάνθη Ιακώβου και οι Τεθλασμένοι χρόνοι

Διαβάζοντας τη συλλογή της Χρυσάνθης Ιακώβου συναντώ χειμαρρώδη έργα, που διαβάζονται με μια ανάσα, διαθέτοντας όμορφες προσεγγίσεις στα θέματα που αφορούν. Κυρίως μου έμεινε ο αέρας από το ανοιχτό τζάμι του αυτοκινήτου που ανακατεύει λάγνα τα μαλλιά σε κάποιο ταξίδι, μια γεύση γλυκόπικρη ανακατεμένη με θαλασσινό αλάτι και ευωδιά λουλουδιών όπως μοιάζουν και μυρίζουν πάντα οι στιγμές που θα αξιωθούν να γίνουν ανάμνηση και, σε αντιδιαστολή, η άχρωμη γκρίζα τσιμεντένια πόλη με τα αφιλόξενα σκληρά της σίδερα και τους πολύπλοκους δρόμους όμοιους με λαβύρινθο. Ξεχώρισα τα καλοκαίρια, τον Αύγουστο, τον Ιούλιο... τη θάλασσα, τη βροχή, τον ήλιο κυρίαρχο... στιγμές, επιλογές, λύσεις, αποφάσεις, διαπιστώσεις, ισορροπίες... τα χείλη για φίλημα, τα σεντόνια στα κρεβάτια φτιαγμένα για έρωτα... και, παράλληλα, μια ύπαρξη να πρωτοστατεί σε όλη την έκταση, ματώνοντας μοιραία, όπως και όπου μπορεί μέσα από βανδαλισμούς, βεβηλώσεις, εξοστρακισμούς... Τα πάντα σε πορείες/διαδρομές που έγιναν λαβυρινθοσκοπικά, εξού και τεθλασμένες (;) όπως ο χρόνος στον τίτλο της. Ίσως κιόλας οι λαβύρινθοι να είχαν κι εκείνα τα κάτοπτρα με τους καθρέφτες... μπορεί να ήταν και παραμορφωτικοί αντανακλώντας σφαλμένα είδωλα, συγχύζοντας το μυαλό.

Ξόδεψες μια λάθος ζωή
σε έναν τόπο
που δεν ήταν ποτέ ο σωστός.

Μου αρέσουν τα βιβλία που έχουν ανάσες: διαστήματα, κενά, λευκές σελίδες και στο συγκεκριμένο λειτούργησαν καθαρτήρια καθώς όπως προείπα τα έργα διαβάζονται απνευστί. Μερικές εικόνες υπαίθρου παρεμβάλλονται υπέροχα.

Το λάθος μου δικό μου,
το ήπια όλο μόνη μου...

...ένα φιλί απαγορευτικό
και είμαι ήδη στην κόλαση.

Στη δομή δεν υπάρχει συγκεκριμένο "σχήμα". Γράφει χωρίς δεσμεύσεις, μέσα ή έξω από τις γραμμές, όμως παρατηρώ ότι αγαπά τις αντιθέσεις ή αναιρέσεις όχι μόνο μέσα στο ίδιο ποίημα αλλά ακόμα και στον ίδιο στίχο και, αρκετές φορές, οι επαναλήψεις λέξεων ή φράσεων με την ίδια ή διαφορετική σύνταξη δίνουν το στίγμα ή την ένταση.

...το ταξίδι μας
το αταξίδευτο...

...για το χώρια και το μαζί...

...των ημερών και των νυχτών...

...εντός κι εκτός της ζωής...

...υπάρχει και δεν υπάρχει.

Πλοκόλεξο

Έχοντας μόλις εκδώσει την ποιητική συλλογή "Τεθλασμένοι χρόνοι", νιώθω σαν να επιχείρησα να κάνω ένα ταξίδι βαθύ ως τα μύχια της ψυχής μας. Όπου πρέπει να έρθουμε αντιμέτωποι με τις αποφάσεις που πήραμε, με τα διλήμματα που ταλαντεύονται στο βάθος της καρδιάς μας, με το θάρρος που δείξαμε στις κομβικές στιγμές της ζωής μας, με την ευθύνη που έχουμε απέναντι στους εαυτούς μας, στους γύρω μας, στην κοινωνία. Όπου πρέπει να μετρήσουμε τις αντοχές μας μπροστά στο αναπόδραστο ή απέναντι στον ανίκητο πειρασμό. Ένα ταξίδι βουτηγμένο στον άνεμο, το βροχόνερο και το φως, εν αναμονή μιας λύτρωσης που έρχεται και δεν έρχεται, μοιάζει περισσότερο με λύτρωση πλασματική. Και το ταξίδι αυτό σαν να ακροβατεί διαρκώς ανάμεσα στην πραγματικότητα και το όνειρο, σαν αλήθεια και ψευδαίσθηση να εναλλάσσονται και να συμπλέκονται. Προσπάθησα να λειτουργήσω σαν συλλέκτης κάποιων χαρακτηριστικών στιγμών της ύπαρξης μας, που μας στέλνουν άλλοτε στον παράδεισο, άλλοτε στην κόλαση -συχνότερα βέβαια στην κόλαση…

Συνέντευξη

Τι σας ώθησε να γράψετε αυτό το βιβλίο;

Χ.Ι.: Ό,τι με ωθεί να γράφω γενικά: η ανάγκη για ερμηνεία του κόσμου γύρω μας, η αποκωδικοποίηση της ανθρώπινης συμπεριφοράς, η ροπή μας στα λάθη και οι πτώσεις μας σε πάθη. Στο συγκεκριμένο βιβλίο (σε σχέση με το προηγούμενο μου) ίσως να είναι πιο διογκωμένη η έννοια της ευθύνης που έχουμε όλοι μας απέναντι στον εαυτό μας, στις αποφάσεις μας, στην κοινωνία.

Αν θα έπρεπε να το περιγράψετε με μία μόνο λέξη, ποια θα ήταν αυτή;

Χ.Ι.: Διαδρομές.

Τι θα συμβουλεύατε εκείνον που επρόκειτο να το διαβάσει;

Χ.Ι.: Δεν μπορώ να δώσω συμβουλή για κάτι τέτοιο… Ο καθένας μας διαβάζει βάσει των προσωπικών του βιωμάτων, των ερεθισμάτων από το περιβάλλον του και φυσικά αναλόγως των συναισθημάτων του και της διάθεσης του τη δεδομένη στιγμή. Αντί να δώσω μια συμβουλή πριν την ανάγνωση, θα μου άρεσε περισσότερο να ακούσω μία άποψη μετά την ανάγνωση.

Αν το βιβλίο σας ήταν/γινόταν ένα κανονικό ταξίδι κάπου στον κόσμο, που θα πηγαίναμε και πόσες μέρες θα κρατούσε;

Χ.Ι.: Θα ήταν ένα road trip (με το αυτοκίνητο φυσικά), χωρίς συγκεκριμένο προορισμό, σε δρόμους μεγάλους και έρημους, μέσα στη φύση, ανάμεσα σε βράχια, δέντρα και ξεραμένα λιβάδια, μήνα Αύγουστο κατά προτίμηση. Θα διαρκούσε μέχρι να αισθάνονταν οι ταξιδιώτες ότι βρήκαν μέρος να αράξουν κι ότι μπορούν πλέον σταματήσουν.

Κλείστε τη μίνι συνέντευξη με μία φράση/παράγραφο από το βιβλίο.

Χ.Ι.: Μια ψευδαίσθηση η ζωή μας, / ένα κυνήγι για τα ανέφικτα.

 

koukidaki.blogspot

Τα ρομπότ / ζώα / γήινα και εξωγήινα πλάσματα που μας άγγιξαν στη μεγάλη οθόνη

Επειδή σε μια ταινία δεν παίζουν μόνο άνθρωποι, ιδού μία λίστα με μερικούς από τους μη ανθρώπινους ήρωες που μας συγκίνησαν, μας τρόμαξαν, μας στιγμάτισαν, μας διασκέδασαν.

 

Hal 9000 - 2001: A Space Odyssey

Όχι απλώς από τους καλύτερους μη ανθρώπινους χαρακτήρες σε ταινίες, αλλά από τους πιο τρομακτικούς, τους πιο έξυπνους, τους πιο …αναπάντεχους. Τι συμβαίνει όταν σε ένα διαστημόπλοιο το λογισμικό του υπολογιστή, ο Hal 9000, αποκτά, κατά κάποιον τρόπο, νοημοσύνη; Και παίρνει πρωτοβουλίες; Για τα σημερινά δεδομένα βέβαια η ιδέα δεν είναι τόσο πρωτότυπη, αλλά το να το βλέπεις στην "Οδύσσεια του διαστήματος" του Stanley Kubrick το 1968, είναι μάλλον ανατριχιαστικό και συγκλονιστικό. Και η σκηνή που ο Hal 9000 αναλαμβάνει δράση ανατριχιαστική επίσης.

 

Samantha - Her

Αργά ή γρήγορα θα εμφανιζόταν ένας τέτοιος μη ανθρώπινος ρόλος σε μια ταινία. Στο "Her" βρισκόμαστε μερικά χρόνια μπροστά και βλέπουμε πως υπάρχει ένα λογισμικό, με το οποίο μπορείς να συνομιλείς σαν να πρόκειται για πραγματικό άνθρωπο. Ο Joaquin Phoenix συνδέεται λοιπόν με τη φωνή της Samantha (της Scarlett Johansson για την ακρίβεια), σε μια αρκετά ενδιαφέρουσα ταινία που θέτει ένα σωρό ωραία θέματα για προβληματισμό.

 

Terminator - Terminator

Η απόλυτη ταινία με πρωταγωνιστή όχι άνθρωπο, αλλά ρομπότ! Το concept είναι πάντα ίδιο: βρισκόμαστε στο μέλλον, οι μηχανές έχουν αποκτήσει νοημοσύνη και έχουν βαλθεί να μας καταστρέψουν. Η νούμερο ένα περιπέτεια στο είδος της, ο Arnold Schwarzenegger σε ρόλο που του ταιριάζει γάντι, ο James Cameron στο σκηνοθετικό τιμόνι των ταινιών που τον ανέδειξαν και μια ολόκληρη γενιά που πωρώθηκε. Και οι ταινίες συνεχίζονται…

 

C-3PO & R2-D2 - Star wars

Στο "Star Wars" έχουμε ούτως ή άλλως μια παρέλαση μη ανθρώπινων χαρακτήρων, από εξωγήινους μέχρι ρομπότ, αλλά κανένας δε δίνει τέτοια όμορφη πινελιά στις ταινίες όσο ο C-3PO και ο R2-D2. Ο ένας χωρίς να λέει λέξη και ο άλλος γεμάτος αφέλεια και χιούμορ, καταφέρνουν όχι μόνο να γίνουν αξιαγάπητοι, αλλά και να αποτελούν δύο από τους πιο κομβικούς χαρακτήρες των ταινιών.

 

Gollum - The Lord of the Rings

Εντελώς μη ανθρώπινο δεν τον λες, πάντως είναι ένα πλάσμα που σε στιγματίζει κινηματογραφικά. Ένας φαινομενικά αφανής και outsider χαρακτήρας, που εκτός του ότι κρύβει μια τόσο θλιβερή ιστορία, καταφέρνει να παίξει τελικά ένα ρόλο κεφαλαιώδους σημασίας, με τρόπο που δεν το περιμένεις. Αυτή όμως δεν είναι και η γενικότερη στάση που κρατά ο Tolkien απέναντι στους ήρωές του;

 

King Kong - King Kong

Αδικημένος και βασανισμένος, ο King Kong όχι απλώς είναι ένας από τους αγαπητούς μη ανθρώπινους ήρωες της έβδομης τέχνης, αλλά καταφέρνει να συγκινεί το κοινό σε τόσο μεγάλο βαθμό, που έχουν γυριστεί για αυτόν ένα σωρό ταινίες. Η ευαισθησία του ίδιου και η σκληρότητα των ανθρώπων, παράλληλα, απέναντί του είναι ένα δίπολο που απλώς δεν παλιώνει ποτέ.

 

Godzilla - Godzilla

Αν θέλεις να δημιουργήσεις μια κλασική ταινία καταστροφής -από αυτές τις γνωστές κλισέ με τα εφέ- ή θα φέρεις ακραία καιρικά φαινόμενα ή ένα πλάσμα που τα διαλύει όλα στο διάβα του. Το top πλάσμα για αυτήν τη δουλειά είναι φυσικά ο Godzilla, που μας έχει χαρίσει μερικές all time classic καταστροφολογικές περιπέτειες. Και θα συνεχίσει να μας χαρίζει…

 

Το τέρας - Frankenstein

Είναι εκπληκτικό το πώς η ιστορία του Frankenstein που καταφέρνει να εμφυσήσει ζωή σε ένα πλάσμα ιντριγκάρει τόσο το κοινό και αποτελεί ένα θέμα που δεν παύει να απασχολεί τον άνθρωπο ποτέ. Από τη λογοτεχνία πέρασε στη μεγάλη οθόνη και μέχρι σήμερα την έχουμε δει σε ένα σωρό κινηματογραφικές εκδοχές.

 

Alien - Alien

Επειδή φοβόμαστε συνεχώς ότι θα μας επιτεθούν από άλλους πλανήτες και θα μας εξαφανίσουν, έχουμε γυρίσει ένα σωρό ταινίες με εχθρικούς εξωγήινους, αλλά ποτέ με τόσο εμβληματικούς και τρομακτικούς όσο στο "Alien".

 

E.T. - E.T. The Extra Terrestrial

Ο πιο γλυκός, τρυφερός και αξιαγάπητος εξωγήινος που πέρασε ποτέ από τη μεγάλη οθόνη, στην πιο γλυκιά παιδική ιστορία. Ένα παιδί και ένας εξωγήινος που βρέθηκε κατά λάθος στη γη συνδέονται συναισθηματικά και εμείς αισθανόμαστε απέραντα ευγνώμονες απέναντι στον Steven Spielberg που μας χάρισε αυτή την ταινία και στοίχειωσε ευχάριστα τα παιδικά μας χρόνια.

 

Τα πουλιά - The birds

Μόνο ο Χίτσκοκ θα μπορούσε να το κάνει αυτό: να πάρει ένα, κατά τα άλλα αθώο και αγαπητό, είδος του ζωικού βασιλείου και να το μετατρέψει σε πραγματικό εφιάλτη. Ολόκληρες ορδές πουλιών καταφτάνουν σε μία πόλη και επιτίθενται στους πολίτες της -και εμείς έχουμε ένα υπέροχο θρίλερ και έναν ιντριγκαδόρικο και εντελώς ασυνήθιστο κινηματογραφικό χαρακτήρα.

 

Beetlejuice - Beetlejuice

Το πιο cool, πληθωρικό, εκνευριστικό και απολαυστικό φάντασμα που πέρασε ποτέ από το σινεμά, σε μια χαριτωμένη ταινία -κλασική πλέον- από τα 80s. Και φυσικά η καλύτερη ερμηνεία της καριέρας του Michael Keaton.

 

Αναδημοσίευση από το Artcore magazine (artcoremagazine.gr)

Ένα μη τεθλασμένο κείμενο της Ρένας Τριανταφύλλου για τους Τεθλασμένους Χρόνους της Χρυσάνθης Ιακώβου (Εκδ.Βακχικόν, Αθήνα, 2017)

 

…ένα νέο νόημα

μια καινούργια αρχή

και ένα τέλος,

στο ξεκίνημά τους

όλα να λιώνουν

να φεύγουν

να πεθαίνουν,

ν’ανθίζουν μόνο για μια στιγμή

τέλεια στη λάθος ώρα…

 

Οι Τεθλασμένοι Χρόνοι της Χρυσάνθης Ιακώβου εσωκλείονται θεματικά στους παραπάνω στίχους του ποιήματός της Κόσμος Πεπερασμένος. Η νέα απόπειρα γραφής της μία ολόκληρη υπαρξιακή ανησυχία, άλλοτε μία καθίζηση στη ζώσα πραγματικότητα και άλλοτε καθ’ όλα ανατρεπτική.

Μία επαναστάτρια με αιτία απέναντι στο χρόνο και το  άχρονο. Τα γραπτά της γεμάτα με “χώρους αναμονής”, στάσεις και υπομονετικές πορείες, εκεί που οι ανατροπές χωρούν παντού και πουθενά και εκεί που τα καλύτερα δεν έρχονται ή έρχονται με χρονοκαθυστέρηση… Καταδικασμένη (;) σε συμβιβασμούς ανάμεσα σε αποσιωπητικά, άνω και κάτω τελείες…

Αδάμαστη, ωστόσο, φύσει και θέσει, σε μία αέναη προσπάθεια να αυτοσυναρμολογηθεί ενώπιον του τυχαίου και μοιραίου, καταθέτει την αυτοκριτική της…

 

…τυχαίοι διαβάτες

που τολμήσαμε να διασχίσουμε

μια μέρα ωραία την άγνωστη λεωφόρο,

με ένα σακίδιο στους ώμους

και έναν ήλιο που μας έγνεφε

μέσα από τους σπασμένους καθρέφτες

ενός τοπίου αδάμαστου.

 

Ανασύροντας εικόνες παιδικότητας ωριμάζει και επαναπροσδιορίζεται. Το αναιδές πέρασμα  του χρόνου, το φθαρτό και το άφθαρτο σε νομοτελειακή αρμονία. Ολόκληρο ένα τέλειο έγκλημα…

 

Παιδικά καλοκαίρια

και ώριμα φρούτα του Αυγούστου,

μας εξαπάτησες μέσα απ’τη μνήμη και την αντοχή

ένα καλοκαίρι σαν ηλιοβασίλεμα στον ουρανό του χρόνου

και οι ανάσες των ερώτων

που μυρίζουν Δεκέμβρη.

 

Τα ποιήματά της μία καταγγελία κατά παντός υπευθύνου. Μία απόπειρα αυτογνωσίας μέσα στην πλάνη του χωροχρόνου. «Ένα πέταγμα απ΄όπου ξεπηδάνε όλα τα γενναία και όλα τα τρομακτικά». Το ξόδεμα ανάμεσα σε βολικές φωλιές και απολεσθείσες ελπίδες. Και τα όνειρα στα lost and found… Η πάλη του καλού και του καλύτερου και στην ιδεατή μέση η ανάγκη για Ζωή και όχι για επιβίωση.

 

…πηγαινοέρχεσαι

σκυφτός

αναποφάσιστος

μία ρωγμή στην απουσία των πραγμάτων…

 

Το ξόδεμα του χρόνου σε αλλεπάλληλες ασυνδετότητες. Η μάχη για ισορροπία, η ισορροπία σε θραύσματα και τα θραύσματα σε μοιραία ισορροπία. Ασυναίσθητη πορεία ή επιλογή; Γραφτό ή άγραφο; Τα «και αν…» σε καλοσχηματισμένη συγχορδία ενηλίκων συνθέτουν το τώρα. Απογύμνωμα αισθήσεων ενώπιον κάθε αναπάντητου ερωτήματος. Είσαι οι επιλογές σου ή υπάρχεις ανώριμα στα αυτοσχέδια συμπαγή σου πλαίσια;

 

…παράνομη

στα όπλα και στους τρόπους

ν’αφήνεις το ρίσκο,

εσύ

η ουσία των πραγμάτων,

να εγκαταλείπεις

ό,τι άφησες στη μέση να γίνει

μονάχο,

μην έρθεις,

να ξέρεις να στέκεσαι

στην ισορροπία του ύδατος.

Θραύσματα.

 

“Σωστά” και ασφαλή “λάθη”, απουσίες και παρουσίες και το κάθε τέλεια μελετημένο αντίθετο-αντίστροφο. Το “εύστοχο” του “λάθους”και της πλάνης, μία καλά στημένη σκηνή δράσης. Το αντικείμενο της μνήμης να παραπαίει ανάμεσα στο φόντο και το προσκήνιο… Να διακτινίζεται σε όρια αχνά. Όλα επιμελώς ατημέλητα και όλα καλώς γενόμενα μέσα στη δήθεν γραμμικότητα του χρόνου. Ο χρόνος καταλυτικός, «σχεδόν αντικείμενο επισκευής…», καταθέτει εικόνες σε κενά πλαίσια. Δίνει παράταση. Υποσκάπτει σενάρια τελειότητας. Ματαιώνει.

 

Τεθλασμένοι εαυτοί

στα μισάνοιχτα παράθυρα,

στα τρία, στα εννιά, στα εικοσιπέντε,

ποιόν να διαλέξεις…

στα είκοσι, στα εικοσιεννιά, στα τριανταδύο,

τόσες ζωές,

ποια να διαλέξεις,

τόσες εκδοχές,

τόσες θολές

αντανακλώμενες

ακαθόριστες λύσεις.

 

Μια γυναικεία ύπαρξη στην προσπάθεια να μάθει ν’ αγαπάει τη φαυλότητά της. Εκείνη που ψάχνει την καίρια θέση του ξεκάθαρου σε κάθε ατόπημα… Που αναζητά το εκτόπισμά της στο άπειρο απέναντι στον κάθε Σημαντικό Άλλο.

 

Μια διασταύρωση

ωκεανών

 κι εγώ

φτηνή

στη μέση.

Φαύλες οι ώρες,

μισές

αναπόδραστες

οι στιγμές σου.

 

Μισοτελειωμένα ειδύλλια σε δύστροπους συγχρονισμούς, αφήνοντας γλυκόπικρες μνήμες εκεί όπου θα έπρεπε να οικοδομηθέι το υγιές νέο. Και με αρνητικές δηλώσεις και προτάσεις γεννώνται τώρα νέα αιτήματα:

 

…να μη διασωθούμε ναυαγοί

ηττημένοι απ’τα ουράνια τόξα

της επόμενης μέρας,

να μη σωθούμε

και να μη σώσουμε ποτέ,

έλα, σου λέω,

ας μη φτάσουμε να σβήνουμε τα’αγγίγματα

με καινούργιες βροχές

με ψεύτικες αλήθειες.

 

Επιβάλεται να παραταθεί το όνειρο. Να επιβληθεί ο έρωτας εκεί όπου εκλείπει. Να εδραιωθεί η εγγύτητα εκεί όπου θριαμβεύει η απόσταση. Σε δυαδικές σχέσεις με εύπλαστες ισορροπίες… Εκεί που η λογική φωνάζει «όχι» και η καρδιά διατείνεται ολική καθαίρεση κάθε συμβατικού.

Όλη η συλλογή της μια επιβλητική παρένθεση, όπου χωρά μόνο η ατομική Ουσία.

Όλη η συλλογή της ολοστρόγγυλα (μη) αποσιωπητικά σε Άχρονο Εξακολουθητικό Χρόνο…

 

Περιοδικό vakxikon.gr τ.37 (vakxikon.gr)

"Δεν μπορώ να με φανταστώ σε άλλο επάγγελμα"

 

Κύριε Στάνκογλου, η πιο πρόσφατη παράσταση σας είναι ο "Καλιγούλας", στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά. Πώς ήταν η εμπειρία;

Πολύ ωραία! Ο κόσμος την αγάπησε πολύ αυτήν την παράσταση. Πρόκειται βέβαια για ένα δύσκολο έργο και, για να είμαι ειλικρινής, δεν ήμουν σίγουρος για το πώς θα αντιδρούσε το κοινό. Παρατηρώ τελικά όμως ότι ο κόσμος έχει ανάγκη να ακούσει πράγματα που θέτουν ζητήματα υπαρξιακά, φιλοσοφικά, που λένε αλήθειες με ουσιαστικό τρόπο. Και είμαι και εγώ πολύ χαρούμενος που μου δόθηκε η ευκαιρία να παίξω αυτό το έργο, γιατί είναι ένα από τα αγαπημένα μου, ήδη από τότε που ήμουν στη σχολή.

Σχετικά με αυτό που είπατε για τις ανάγκες του κοινού, προς τα πού θα λέγατε ότι στρέφεται ο κόσμος θεατρικά τα τελευταία χρόνια;

Ο κόσμος πηγαίνει θέατρο με μεγαλύτερη συχνότητα από ότι παλιότερα και έχει αποκτήσει και ένα κριτήριο αυστηρότερο και πιο υψηλού επιπέδου απέναντι στις παραστάσεις. Από την άλλη παρατηρούμε ότι και οι ίδιοι οι καλλιτέχνες δεν επιλέγουν τα εύκολα πράγματα, αλλά τα δύσκολα. Τα οποία εν τέλει τα έχει ανάγκη και ο κόσμος, αυτά που του θέτουν ερωτηματικά. Το ίδιο ακριβώς βλέπουμε να συμβαίνει και στον κινηματογράφο, γι' αυτό και οι ελληνικές ταινίες τελευταία τα πάνε τόσο καλά στο εξωτερικό. Ελπίζω αυτό να έχει και μια συνέχεια και να υπάρξει και μια βοήθεια από το κράτος. Πρέπει να αρχίσουμε να εξάγουμε τον πολιτισμό μας με κάποιον τρόπο, να μην περιμένουμε μόνο να έρθουν τουρίστες εδώ για να δούνε τα μνημεία μας και να πληρωθούμε.

Θέατρο, σινεμά ή τηλεόραση;

Το θέατρο είναι το σπίτι μου. Εκεί πιστεύω ότι εξελίσσομαι και ότι μαθαίνω πράγματα, δε μένω στάσιμος. Είναι και δική μου επιθυμία να αλλάζω από χρονιά σε χρονιά ρόλους και να μην κάνω τα ίδια πράγματα, να συνεργάζομαι και με άλλους ανθρώπους. Και το σινεμά μού αρέσει και όποτε μου δίνεται η ευκαιρία είναι μεγάλη μου χαρά, αλλά ο κινηματογράφος είναι, κατά κάποιον τρόπο, η ερωμένη… Από την τηλεόραση απέχω εδώ και εφτά-οχτώ χρόνια, με εξαίρεση μερικά guest που έκανα. Γίνονται κάποιες συζητήσεις για του χρόνου, αρκεί να είναι κάτι που θα μου αρέσει και θα με ενδιαφέρει.

Με βάση ποια κριτήρια διαλέγετε τους ρόλους σας;

Αναλόγως σε ποια κατάσταση είμαι και τι θα μου προτείνουν… Παίζουν ρόλο οι συνεργάτες και το ίδιο το έργο φυσικά -και κατά πόσο είναι διαφορετικό από αυτό που έχω κάνει την προηγούμενη χρονιά. Μου αρέσει η εναλλαγή, η μεταμόρφωση, γι' αυτό το λόγο κάνω αυτή τη δουλειά.

Και ποιον από όλους σας τους ρόλους αγαπήσατε περισσότερο;

Α, δεν μπορώ να πω, είναι πολύ δύσκολο να πω μόνο έναν, τους έχω αγαπήσει όλους. Και δεν είναι μόνο οι ρόλοι, πολύ περισσότερο είναι οι συνεργασίες: Μαρμαρινός, Καραθάνος, Γιάνναρης, Κούτρας, Μασκλαβάνου και τόσες άλλες…

Μετανιώνετε για πράγματα που έχετε κάνει στη δουλειά σας;

Συνήθως όχι… Ασφαλώς έχουν έρθει στιγμές που περίμενα κάτι άλλο και αυτό που έκανα δεν ήταν αυτό που ήθελα τελικά, αλλά το πάλεψα ώστε να μην εγκαταλείψω τη βάρκα… Πιστεύω ότι κάθε εμπειρία έχει κάτι να σου δώσει και δεν πρέπει να τα παρατάς.

Αν δε σας βλέπαμε στο επάγγελμα του ηθοποιού, πού θα μπορούσαμε να σας είχαμε δει;

Δεν ξέρω, ίσως σε πολλά πράγματα. Αλλά αγαπάω τόσο πολύ αυτό που κάνω που πλέον δεν μπορώ να με φανταστώ κάπου αλλού.

Τη νέα γενιά ηθοποιών πώς τη βρίσκετε;

Επειδή διδάσκω και στον Ίασμο εδώ και τρία χρόνια, βλέπω πολλά παιδιά που έχουν πολύ πάθος και δουλεύουν σκληρά. Και παρατηρώ ότι αυτή η γενιά έχει πιο σφαιρική παιδεία, δηλαδή φροντίζει για τα πάντα, και για το σώμα και για τη φωνή και για την κίνηση, δουλεύει πάνω σε όλα. Από εκεί και πέρα, τα πράγματα ως γνωστόν είναι δύσκολα, υπάρχουν πάρα πολλοί ηθοποιοί, γίνονται πολλές παραγωγές, που δεν ξέρω αν όλες αυτές είναι κερδοφόρες και αν αμείβονται όλοι αυτοί οι ηθοποιοί κι αν όντως ζούνε από αυτό που κάνουν. Παρόλ' αυτά, βλέπεις παιδιά που το αγαπούν, που προτιμούν να δουλεύουν κάπου αλλού και παράλληλα να ασχολούνται και με την ηθοποιία.

Τελικά τι μετράει περισσότερο σε αυτή τη δουλειά; Το ταλέντο; Οι δημόσιες σχέσεις;

Το ταλέντο είναι πέντε-δέκα, το πολύ είκοσι, τοις εκατό. Από εκεί και πέρα είναι η δουλειά. Πρέπει να δουλέψεις πολύ, να δουλέψεις με διαφορετικούς τρόπους, να είσαι ανοιχτός σε όλα και να έχεις εμπειρίες ζωής, να αγαπάς αυτό που κάνεις. Και παίζει ρόλο και η τύχη, αν μια δουλειά που θα κάνεις θα έχει επιτυχία και θα σου φέρει κι άλλη δουλειά αργότερα…

Τι θα θέλατε να κάνετε στο μέλλον που δεν έχετε κάνει ακόμα;

Πολλά! Μια τρελή κωμωδία, κείμενα του Μπέκετ που αγαπώ πολύ, μου αρέσει το "Έγκλημα και Τιμωρία" και θα ήθελα να παίξω τον Ρασκόλνικωφ… Ελπίζω στο μέλλον να τα καταφέρω!

Αυτή τη στιγμή παίζεται στο σινεμά η ταινία "Invisible" του Δημήτρη Αθανίτη, στην οποία πρωταγωνιστείτε. Τι άλλο ετοιμάζετε για το άμεσο μέλλον;

Εκτός από το "Invisible" που ταξιδεύει στις κινηματογραφικές λέσχες όλης της Ελλάδας, το Μάρτιο βγήκε στις αίθουσες και η ταινία "America square" του Γιάννη Σακαρίδη. Το καλοκαίρι θα είμαι πάλι στην παράσταση "Επτά επί Θήβας", η οποία θα ανεβεί στην Επίδαυρο και από εκεί θα περιοδεύσει σε όλη την Ελλάδα.

 

Συνεντευξη στο περιοδικο vakxikon.gr, τ.37 (vakxikon.gr)